Wpływ na gospodarkę

Jesteśmy gwarantem bezpieczeństwa i stabilności systemu elektroenergetycznego w Polsce – dzisiaj i w przyszłości. Czujemy się odpowiedzialni za bezpieczeństwo przyszłych pokoleń.

Mając świadomość stanu krajowej infrastruktury oraz wyzwań i trendów, które wpływają na rozwój systemu, realizujemy prace inwestycyjne i modernizacyjne, aby zapewnić stabilność systemu i jego bezpieczeństwo.
Nasze działania pomagają usprawnić działanie KSE i optymalizować koszty energii dla odbiorców.

Jesteśmy inicjatorem oraz przedsiębiorstwem energetycznym wdrażającym rozwiązania, wspierające realizację krajowych planów związanych z systemem elektroenergetycznym.

Dzięki naszej podstawowej działalności oraz dodatkowym działaniom generujemy pozytywne impulsy w polskiej gospodarce. Mamy istotny wkład w tworzenie wartości dodanej, miejsc pracy, dochodów ludności oraz, dzięki odprowadzanym podatkom, w rozwój regionu.

Dokonujemy zakupów od lokalnych polskich dostawców – prowadzimy biznes lokalnie i tym samym wpływamy pozytywnie na rozwój polskiej gospodarki.
Dzięki świadczonym usługom PSE wspierają rozwój przemysłu w Polsce – tworzymy infrastrukturę i dajemy zaplecze do rozwoju biznesu.
Dokładamy wszelkich starań, aby nasze inwestycje przyczyniały się do rozwoju regionów i społeczności lokalnych.

Rys. 2. Organizacja służb dyspozytorskich w kraju

Współdziałanie OSP z operatorami systemów przesyłowych krajów sąsiednich w zakresie prowadzenia ruchu sieciowego odbywa się zgodnie z zasadami opisanymi w ENTSO-E/UCTE Operation Handbook i warunkami określonymi w umowach dwustronnych.

Interwencyjne Programy DSR

W poszukiwaniu nowych metod przyczyniających się do niezawodnej pracy systemu nasza organizacja opracowała i wdrożyła nowe mechanizmy usług DSR nazwane Interwencyjnymi Programami DSR. DSR są programami redukcji zapotrzebowania odbiorców na energię elektryczną na polecenie OSP, które rozpoczęły proces aktywizacji strony popytowej na rynku energii elektrycznej. W 2017 roku w wyniku przeprowadzonych postępowań przetargowych pozyskano w Programie Gwarantowanym (płatność za gotowość i wykorzystanie) 361 MW mocy gwarantowanej w pakiecie letnim w ramach 9 umów oraz 315 MW w pakiecie zimowym w ramach 9 umów. W Programie Bieżącym (płatność za wykorzystanie) zawarto 7 umów. 

Jednocześnie PSE wdrożyły narzędzia informatyczne wspierające przekazywanie danych pomiarowych, rozliczanie usług oraz zarządzanie usługą DSR w zakresie aktywacji usług i komunikacji z uczestnikami. W wyniku uwag zgłoszonych przez wykonawców usług DSR oraz doświadczeń zebranych z przeprowadzonych testów obowiązkowych IP-DSR wprowadzone zostały zmiany, w których doprecyzowano i przedstawiono w sposób bardziej przejrzysty zasady świadczenia usługi DSR oraz usunięto zidentyfikowane ograniczenia utrudniające rozwój rynku usług DSR.

Pod koniec 2017 roku ogłoszony został kolejny przetarg – na wypracowanych i udoskonalonych warunkach świadczenia usług DSR.

Rys. 3. Wskaźniki ENS i AIT dla wyłączeń awaryjnych
*Przedstawione na wykresie wartości wskaźników ENS i AIT zostały skalkulowane dla przerw nieplanowanych (awaryjnych) i nie obejmują przerw planowanych.

W 2017 roku wystąpiła jedna przerwa awaryjna skutkująca ok. 3-godzinną przerwą w dostawie energii do jednego z odbiorców zasilanych z sieci przesyłowej. Przerwa była spowodowana awaryjnym, manualnym wyłączeniem linii zasilających. Przyczyną wyłączenia zasilania odbiorcy było wejście postronnej osoby na słup linii 220 kV. Wyłączenie pozostałych urządzeń, linii oraz transformatorów powiązanych z miejscem zdarzenia było podyktowane względami bezpieczeństwa.

W 2016 r. nie odnotowano zdarzeń skutkujących awaryjnymi przerwami w dostawach energii do odbiorców w miejscach dostarczania z sieci przesyłowej określonych jak wyżej.

Niskie poziomy wskaźników ENS i AIT świadczą o wysokim poziomie niezawodności pracy sieci przesyłowej, którą zarządzamy, a także o pewności zasilania odbiorców przyłączonych do tej sieci.

Wskaźniki ENS w miejsce GRI EU28 i AIT w miejsce GRI EU29 dla wyłączeń planowanych oraz awaryjnych

Rys. 4. Wskaźniki ENS i AIT dla wszystkich wyłączeń (planowanych i awaryjnych)
*Przedstawione na wykresie wartości wskaźników ENS i AIT zostały obliczone dla przerw awaryjnych oraz planowanych wynikających z realizowania planowych niezbędnych prac remontowo-eksploatacyjnych elementów sieci przesyłowej zasilających odbiorców.

Utrzymywanie się wartości wskaźników ENS i AIT stale na niskim poziomie (zbliżone wartości w 2017 i 2016 roku) wpływa pozytywnie na zaufanie odbiorców przyłączonych do sieci przesyłowej. Ograniczamy liczbę i długość przerw w dostawach energii elektrycznej do odbiorców powodowanych przerwami planowanymi, wdrażając systemy optymalizacji harmonogramu prac remontowo-eksploatacyjnych elementów sieci przesyłowej zasilających odbiorców. W przypadku przerw planowanych realizujemy wyłączenia w terminach uzgadnianych z odbiorcami – przeważnie w okresach deklarowanego przez odbiorców braku poboru energii. Dzięki temu w okresach wyłączeń odbiorcy dostosowują swoje zapotrzebowanie lub korzystają z innych metod zaopatrzenia w energię elektryczną (np. z sieci OSD).

Utrzymanie wskaźników ciągłości dostaw na wysokim poziomie jest efektem polityki eksploatacyjno-remontowej majątku przesyłowego realizowanej przez OSP.

To robimy, aby utrzymać ciągłość dostaw energii elektrycznej do odbiorców:

• Opracowanie planów koordynacyjnych pracy sieci w horyzoncie długo- i krótkookresowym. 
  Harmonogramy zarówno prac eksploatacyjnych, jak i prac remontowych elementów sieciowych oraz jednostek wytwórczych są zaplanowane w taki sposób, aby zapewnić dotrzymanie wymaganych w założonym okresie poziomów nadwyżek mocy dostępnej ponad prognozowane zapotrzebowanie oraz zapewnić wymagane kryteria bezpiecznej pracy sieci, w tym kryterium niezawodnościowe (n-1).

• Opracowanie i wdrożenie jednolitego modelu eksploatacji pozwalającego w sposób cykliczny, ustandaryzowany i mierzalny oceniać stan techniczny urządzeń oraz środowiska ich pracy. Dzięki tym działaniom najbardziej wyeksploatowane i najstarsze elementy majątku sieciowego – potencjalne źródło stanów awaryjnych i zakłóceniowych – są prewencyjnie wymieniane.
• Realizacja programu rozwoju służb eksploatacyjnych. Pozwala na ciągłe zwiększanie kompetencji własnych służb eksploatacyjnych, w tym wykonujących prace w terenie.
• Podejmowanie działań inwestycyjnych. Optymalizuje obciążenie linii przesyłowych i eliminuje stany przeciążeniowe elementów systemu przesyłowego.
• Systematyczna standaryzacja wyposażenia sieci i tworzenie bazy magazynowej. Pozwala na szybkie i optymalne finansowo dokonywanie niezbędnych wymian

Do tego ambitnego procesu inwestycyjnego nasza spółka przygotowywała się od kilku lat. Opracowaliśmy i wdrożyliśmy nowy, efektywny model inwestycji.

GRI 103-2 Portfel inwestycji sieciowych

Zgodnie z wdrożonym w PSE nowym Modelem realizacji inwestycji, wprowadziliśmy narzędzie do zarządzania procesem realizacji inwestycji sieciowych – Portfel inwestycji sieciowych.

Projekty wprowadzane do Portfela podlegają grupowaniu, kategoryzacji, nadaniu priorytetów i kolejności realizacji uwzględniających szczególnie uwarunkowania systemowe związane z możliwością wymaganych wyłączeń elementów sieci przesyłowej. Portfel podlega aktualizacjom kwartalnym i każdorazowej akceptacji przez Komitet Inwestycyjny.

W skład Portfela inwestycji sieciowych wchodzą inwestycje z zakresu budowy, rozbudowy i modernizacji obiektów sieci przesyłowej, dla których:

• podpisane zostały umowy z wykonawcami,
• ogłoszone zostało postępowanie o udzielenie zamówienia,
• podjęta została decyzja o kontraktacji.

Ze względu na wzajemne powiązanie funkcjonalne oraz wspólny łączny cel niektórych zadań inwestycyjnych, projekty inwestycyjne ujęte w Portfelu inwestycji sieciowych zostały pogrupowane w programy inwestycyjne w sposób umożliwiający przyporządkowanie każdemu programowi odrębnego znaczenia ze względu na rolę w systemie oraz spodziewany efekt. Podział projektów na programy został dokonany z uwzględnieniem wyników analiz systemowych przeprowadzonych na etapie analizy scoringowej zamierzeń i zadań inwestycyjnych ujętych w Planie Zamierzeń Inwestycyjnych PSE S.A. W ten sposób utworzono 5 programów strategicznych oraz 3 obszarowe.

GRI 103-2 Proces utrzymania infrastruktury sieciowej realizujemy w oparciu o model eksploatacji majątku sieciowego. Model ten, wraz z „Instrukcjami organizacji i wykonywania prac eksploatacyjnych na liniach i stacjach” są zbiorami nadrzędnych zasad regulujących proces utrzymania majątku sieciowego w obszarze organizacji, planowania, wykonywania, dokumentowania i rozliczania prac eksploatacyjnych.

Model określa zakresy prac i zasady ich wykonywania w odniesieniu do regulacji prawnych oraz obowiązków ustawowych nałożonych na operatora systemu przesyłowego. Tym samym stwarza warunki do realizacji systematycznego procesu optymalizacji w zakresie eksploatacji majątku sieciowego. Z modelu eksploatacji wynikają bezpośrednio szczegółowe zasady eksploatacji urządzeń zebrane w „Instrukcji organizacji i wykonywania prac eksploatacyjnych na liniach i stacjach NN”, a także wytyczne do oceny stanu technicznego i zasad kwalifikacji do remontów.

Model eksploatacji majątku zaktualizowaliśmy, bazując na dotychczasowych doświadczeniach. Postanowiliśmy odejść od praktykowanego dotychczas modelu eksploatacji TBM (ang. time based maintenance), opartego na stałych cyklach prac wynikających bezpośrednio z dokumentacji techniczno-ruchowych poszczególnych urządzeń. Nowy model eksploatacji majątku powstał w oparciu o metodykę PdM (ang. predictive maintenance), czyli technikę prowadzenia eksploatacji opartej na przewidywaniu potrzeb. Łączy regularne pomiary stanu technicznego z uwzględnieniem oczekiwanych wyników jakościowych pracy (wyniki diagnostyki). Główny nacisk położony jest na realizację prac diagnostycznych stanowiących podstawę do uzyskania mierzalnego wyniku oceny stanu technicznego poszczególnych urządzeń sieciowych.

Wyniki przedmiotowych prac – w korelacji z doświadczeniem zebranym na drodze wieloletniej eksploatacji poszczególnych urządzeń – pozwalają na ocenę ich stanu technicznego i prognozowanie tempa degradacji, a tym samym na określanie wpływu prac eksploatacyjnych (przeglądy, zabiegi konserwacyjne) na kondycję poszczególnych instalacji w przyszłości. Jednocześnie model eksploatacji umożliwia prognozowanie kosztów ich utrzymania w całym okresie życia technicznego.

GRI 103-1 Do zarządzania procesem eksploatacji sieci wykorzystujemy system informatyczny Asset Management. Obejmuje on cały proces eksploatacji, czyli kompleksową bazę danych składników majątkowych, rejestrację zdarzeń, planowanie i realizację prac, zarządzanie kontraktami oraz gospodarkę magazynową. Dzięki temu wszystkie wymienione operacje realizowane są na bardzo wysokim poziomie szczegółowości niezbędnym do zapewnienia oczekiwanego wsparcia procesu decyzyjnego w obszarze utrzymania majątku sieciowego.

Ze względu na rozproszenie majątku PSE na terenie całego kraju, do właściwego zarządzania nim niezbędne jest wykorzystanie systemu klasy GIS (ang. geographic information system). Wykorzystywany do tego celu System Informacji Przestrzennej (SIP) w PSE oparty na platformie ArcGIS pozwala m.in. na analizowanie wpływu środowiska zewnętrznego na pracę sieci przesyłowej. Stanowi kluczowe wsparcie podczas określania niezawodności obiektów liniowych oraz umożliwia precyzyjne wydatkowanie środków i nakładów na utrzymanie infrastruktury sieciowej PSE w oczekiwanym stanie technicznym.

Utrzymanie majątku sieciowego wymaga również wsparcia systemów IT, ale trzon całego procesu jest oparty o brygady terenowe naszej spółki zlokalizowane w pięciu zamiejscowych komórkach Departamentu Eksploatacji: w Warszawie, Radomiu, Katowicach, Poznaniu oraz Bydgoszczy. Ze względu na znaczne rozproszenie majątku komórki zamiejscowe są dodatkowo podzielone na 28 Wydziałów Terenowej Eksploatacji ZES. Pracownicy ZES swoją pracą zapewniają bezpieczeństwo realizacji czynności ruchowych oraz diagnostycznych i konserwacyjnych. Poprzez zaangażowanie w zabezpieczenia i lokalizację miejsca awarii sieciowych, stanowią również swoiste pogotowie energetyczne na potrzeby operatora sieci przesyłowej. Kompetencje oraz specjalistyczne umiejętności pracowników Wydziałów Terenowej Eksploatacji utrzymywane są na wysokim poziomie dzięki systematycznym szkoleniom technologicznym. Z kolei dzięki uruchomionemu Programowi rozwoju służb eksploatacyjnych szkolenia pracowników ZES mają charakter kompleksowy i systematyczny. 

Zapewnienie bezpieczeństwa teleinformatycznego i technicznego systemu elektroenergetycznego

Zapewnienie bezpieczeństwa teleinformatycznego systemu elektroenergetycznego odbywa się w ramach podstawowych zadań dedykowanych komórek IT, wdrażania Strategii ICT oraz współpracy z innymi operatorami systemów energetycznych przy opracowywaniu rozwiązań w zakresie bezpieczeństwa teleinformatycznego.  

Skala tych wyzwań i wielkość potencjału wykorzystania samochodów elektrycznych jako elementu inteligentnego zarządzania KSE jest przedmiotem modelowania w opracowanych przez PSE Innowacje scenariuszach tempa rozwoju rynku samochodów elektrycznych w Polsce.

Scenariusze skonstruowano w oparciu o analizę czynników warunkujących wybory konsumentów podczas zakupu samochodów; kosztów nabycia i eksploatacji oraz komfortu użytkowania uzależnionego m.in. od zasięgu samochodów elektrycznych i dostępności punktów ładowania. Na bazie prognoz wzrostu liczby samochodów elektrycznych w Polsce budowane są modele rozłożenia zapotrzebowania na ładowanie w czasie oraz optymalizacji rozmieszczenia punktów ładowania w przestrzeni. Te z kolei są przekładane na prognozy wzrostu zapotrzebowania na moc i energię w Polsce do 2050 r.

Znając skalę wzrostu zapotrzebowania na moc i energię ze strony aut elektrycznych można zaprojektować narzędzia zarządzania procesem ładowania samochodów elektrycznych tak, by minimalizować jego wpływ na obciążenie KSE w szczycie dobowego zapotrzebowania i wykorzystać do wypłaszczenia tzw. doliny nocnej zapotrzebowania, poprzez zachęty taryfowe na rzecz ładowania samochodów elektrycznych w czasie, gdy zapotrzebowanie gospodarstw domowych i przemysłu jest najmniejsze, np. w nocy, oraz możliwość ograniczania poboru przez stacje ładowania w okresach największego obciążenia sieci lub awarii.

Prowadzone analizy pozwalają również ocenić skalę inwestycji na rzecz rozwoju sieci dystrybucyjnej i stacji ładowania w celu sprostania potrzebom rosnącej liczby samochodów elektrycznych w Polsce. W kolejnym kroku pozwolą oszacować rozwój usług dla użytkowników samochodów elektrycznych, jak mapowanie dostępnych punktów ładowania oraz wynagradzanie za udostępnienie baterii samochodów elektrycznych jako przenośnych magazynów energii.

Prosumencka Chmura Energii

Obserwowane zmiany zachowania użytkowników energii elektrycznej, modeli funkcjonowania dostawców energii elektrycznej, zmiany u wytwórców oraz przewidywany znaczący rozwój elektromobilności będą prowadziły do zmian zachowania uczestników rynku energii i – tym samym – zmiany modelu funkcjonowania systemów elektroenergetycznych. Chcąc nadążyć za tymi zmianami, także spodziewanymi w przyszłości, prowadzimy badania różnych koncepcji funkcjonowania rynku energii i systemów elektroenergetycznych. Nowe elementy i użytkowników systemów (energetyka rozproszona, elektromobilność oraz sterowane odbiory) przestaje się traktować jako biernych uczestników runku energii, a zaczyna się postrzegać jako znaczących „graczy” mogących wspomagać utrzymanie prawidłowego funkcjonowania tych systemów.

Nasza organizacja jest inicjatorem śmiałej wizji, stanowiącej próbę zaadoptowania dla systemów elektroenergetycznych koncepcji chmury, w której zakłada się, że system elektroenergetyczny stanowi niejako wirtualny magazyn energii elektrycznej, ze swobodnym dostępem każdego uczestnika. Ta wizja to koncepcja adaptacji idei chmury energii dla prosumentów, tj. końcowych odbiorców energii elektrycznej przyłączanych do sieci niskiego napięcia i posiadających własne mikroinstalacje wytwórcze.

Chmurę energii dedykowaną prosumentom nazwano Prosumencką Chmurą Energii (ang. Prosumer Energy Cloud – PEC). Stanowi to propozycję nowej usługi świadczonej przez operatorów sieciowych dla prosumentów. Fizycznie realizacja PEC polega na rejestrowaniu wolumenu energii elektrycznej wprowadzanej do systemu elektroenergetycznego przez mikroinstalację należącą do prosumenta oraz rejestrowaniu wolumenu energii elektrycznej pobieranej przez prosumenta z systemu. Wolumeny energii wprowadzonej i pobranej przez danego prosumenta będą przypisywane do jego „portfela”. Traktowanie systemu elektroenergetycznego jako wirtualnego magazynu pozwalałoby prosumentom na wirtualne magazynowanie nadmiaru energii wygenerowanej w należących do nich mikroinstalacjach oraz swobodne korzystanie ze zgromadzonej energii w dowolnej chwili (niekoniecznie tożsamej z chwilą wytworzenia). Ilustruje to rysunek 7.

Rys. 7. Idea PEC. Źródło: oprac. PSE Innowacje

Wprowadzenie PEC ułatwi prosumentom korzystanie z sieci elektroenergetycznej, znacząco uprości rozliczenia pomiędzy prosumentem a dostawcą energii elektrycznej, przyczyni się do dalszego zrównoważonego rozwoju lokalnych źródeł energii instalowanych w mikroinstalacjach prosumenckich, a także ułatwi realizację założeń krajowego programu elektromobilności.

Dotychczas opracowana koncepcja PEC stanowi pierwszą fazę rozwoju. W kolejnych fazach rozwojowych zakłada się uwzględnienie możliwości sterowania i nadzoru nad pracą urządzeń w mikroinstalacjach prosumenckich w postaci: źródeł, sterowanych odbiorników i fizycznych magazynów energii, np. domowych magazynów energii lub baterii zainstalowanych w pojazdach elektrycznych. Docelowo PEC ma pozwolić również na agregację zasobów prosumenckich, co stworzyłoby zupełnie nowe możliwości ich wykorzystania do świadczenia różnego rodzaju usług regulacyjnych, w tym systemowych.

Jak projekt przekłada się w praktyce na jakość pracy KSE?

Realizowany plan szkoleń na 2018 r.

Rys. 9. Realizowany plan szkoleń na 2018 r. 

Koszty realizacji usług doradczych i prac badawczych*

Rys. 10. Koszty realizacji usług doradczych i prac badawczych

*Usługi doradcze i prace badawcze realizowane były głównie przez PSE Innowacje Sp. z o.o na rzecz PSE. Ponadto na rzecz PSE usługi świadczyły spółki: PSE Inwestycje S.A., Joint Allocation Office S.A. oraz TSCNET Services GmbH. 

Prace w 2017 roku nad stworzeniem Regulaminu rynku mocy

Regulamin rynku mocy został opracowany przez PSE na podstawie art. 82 i 83, w zw. z art. 93 ust. 1 ustawy z 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy. Celem Regulaminu jest określenie szczegółowych warunków współpracy operatora z pozostałymi uczestnikami rynku mocy na zasadzie równego traktowania i niedyskryminacji dostawców mocy oraz w sposób zapewniający prawidłowe i jednolite wykonywanie obowiązków mocowych przez wszystkich dostawców mocy w danym okresie dostaw. Regulamin rynku mocy reguluje:

1. prawa i obowiązki operatora oraz wnioskodawców w ramach certyfikacji ogólnej, oraz jej przebieg,

2. prawa i obowiązki operatora oraz dostawców mocy w ramach certyfikacji do aukcji mocy, oraz aukcji mocy, a także ich przebieg, stanowiąc w tym zakresie ustalone przez operatora warunki aukcji w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego,

3. prawa i obowiązki stron umów mocowych – stanowiąc w tym zakresie, wraz ze wzorem umowy mocowej będącym załącznikiem do Regulaminu rynku mocy, ustalony przez operatora cywilnoprawny wzorzec umowy w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego,

4. zawieranie umów mocowych w wyniku transakcji dokonywanych pomiędzy dostawcami mocy w ramach obrotu wtórnego obowiązkiem mocowym na rynku wtórnym,

5. współdziałanie operatora z zarządcą rozliczeń w zakresie wykonywania przez zarządcę rozliczeń obowiązku zapłaty dostawcom mocy wynagrodzenia za wykonywanie obowiązku mocowego,

6. wypłatę dostawcom mocy premii określonej przepisami ustawy z 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy,

7. współdziałanie operatora z operatorami systemów dystrybucyjnych w zakresie niezbędnym dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania rynku mocy, szczególnie w zakresie weryfikacji prawidłowości wykonywania obowiązków mocowych przez dostawców mocy,

8. inne sprawy pozostawione zgodnie z art. 83 ustawy z 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy do unormowania w Regulaminie rynku mocy.

Regulamin rynku mocy został zatwierdzony przez Prezesa URE, w uzgodnieniu z Ministrem Energii, decyzją Prezesa URE z dnia 30 marca 2018 r.

Rys. 11. Wizualizacja modelu przepływów międzygałęziowych. Źródło: oprac. wł. Deloitte

Wpływ PSE na polską gospodarkę w 2017 r.

Wartość dodana

• Bezpośrednia wartość dodana wytworzona przez PSE w gałęzi produkcji i przesyłu energii elektrycznej wyniosła 4,42 mld zł.
• W branżach, w których dokonujemy zakupów sprzętu, materiałów i usług oraz w branżach z nimi powiązanych, przyczyniliśmy się do wytworzenia łącznie 1,63 mld zł wartości dodanej.
• W wyniku współpracy z wieloma przedsiębiorstwami oraz z podwykonawcami naszych kontrahentów (wykonawców), poprzez wypłacone im wynagrodzenia istotnie wpłynęliśmy również na zwiększenie popytu w gospodarce, co – w konsekwencji – pozwoliło wytworzyć indukowaną wartość dodaną w 2017 roku w wysokości 0,76 mld zł.

Rys. 12. Wartość dodana wytworzona w gospodarce Polski dzięki działalności PSE w 2017 roku. Źródło: Szacunki Deloitte

Rys. 13. Wartość dodana wytworzona w poszczególnych branżach dzięki działalności PSE w 2017 roku. Źródło: Szacunki Deloitte

Miejsca pracy

Dzięki zakupom, których dokonujemy w innych branżach, a także zależnościom pomiędzy nimi oraz poprzez sprzedaż naszych usług mamy istotny wpływ na utrzymanie i tworzenie nowych miejsc pracy nie tylko w centrali i naszych ZKO PSE, ale również w wielu sektorach gospodarki.

Ponad 15,63 tys. miejsc pracy – łączna liczba miejsc pracy utrzymana w polskiej gospodarce w 2017 r. dzięki działalności PSE

• W 2017 r. przeciętna liczba zatrudnionych w PSE wyniosła 2 089 pracowników.
• W branżach, w których dokonujemy zakupu materiałów, sprzętu i wszelkich usług oraz w sektorach z nimi powiązanych, utrzymujemy ponad 6,8 tys. miejsc pracy.
• Poprzez udzielanie zamówień na realizację zadań inwestycyjnych, modernizacyjnych i remontowych oraz współpracę z wieloma dostawcami i poddostawcami w sposób indukowany zapewniliśmy blisko 6,7 tys. miejsc pracy w branżach powiązanych z naszą działalnością.
  
  

  7,48 - efekt mnożnikowy
  Jedno miejsce pracy w naszej firmie tworzy ponad 6 dodatkowych miejsc pracy w całej gospodarce.

Efekt mnożnikowy: Mnożnik przedstawia, w jaki sposób zmienią się wartość dodana, zatrudnienie, wynagrodzenia w całej gospodarce na skutek zmiany tych wartości w PSE. Obliczono ze wzoru: efekt łączny/efekt bezpośredni.

Rys. 14. Miejsca pracy utrzymane w gospodarce Polski dzięki działalności PSE w 2017 r. Źródło: Szacunki Deloitte

Rys. 15. Miejsca pracy utrzymane w poszczególnych branżach dzięki działalności PSE w 2017 r. Źródło: Szacunki Deloitte

Wynagrodzenia

Wynagrodzenia są jednym z ważniejszych mierników zamożności gospodarstw domowych, a jednocześnie – gwarancją zaspokojenia ich potrzeb bytowych. Poprzez zatrudnienie własnych pracowników oraz pośredni wpływ na wykonawców, dostawców i podwykonawców, którzy dają pracę tysiącom osób i wypłacają im wynagrodzenia, a także w ramach wpływu indukowanego, pozytywnie oddziałujemy na generowanie dodatkowych wynagrodzeń w wielu gałęziach gospodarki Polski.

591 mln zł – łączna wartość wynagrodzeń wytworzonych w polskiej gospodarce w 2017 r. dzięki działalności PSE

• Niemal 190 mln zł wyniosła suma wynagrodzeń w naszej firmie w 2017 roku.
• Dzięki zakupom, które dokonujemy od naszych dostawców oraz powiązaniom w gospodarce pomiędzy poszczególnymi gałęziami, wykonawcy, dostawcy oraz podwykonawcy mogli wypłacić swoim pracownikom wynagrodzenia w wysokości ponad 265 mln zł.
• Wynagrodzenia wypłacone bezpośrednio w naszej firmie i pośrednio w branżach, w których dokonujemy zakupu materiałów i usług, pozytywnie wpłynęły na zwiększenie konsumpcji gospodarstw domowych. Ta z kolei zapewniła nowe miejsca pracy i wynagrodzenia wygenerowane w sposób indukowany o wartości w 2017 r. wynoszącej ponad 136 mln zł.

3,12 efekt mnożnikowy
Każda złotówka przeznaczona w naszej firmie na wynagrodzenia generuje ponad 2 złote dodatkowych wynagrodzeń w całej gospodarce.

Rys. 16. Wynagrodzenia wytworzone w gospodarce Polski dzięki działalności PSE w 2017 roku. Źródło: Szacunki Deloitte

Rys. 17. Wynagrodzenia wytworzone w poszczególnych branżach dzięki działalności PSE w 2017 roku. Źródło: Szacunki Deloitte

Wspieramy finanse publiczne

GRI 203-2 Jako operator systemu przesyłowego energii elektrycznej w Polsce mamy istotny udział w podatkach i opłatach odprowadzanych co roku przez sektor energetyczny. Liczne inwestycje, które wspieramy finansowo poprzez płacenie podatków i opłat, umożliwiają m.in. budowę dróg, ochronę środowiska, poprawę jakości i bezpieczeństwa życia oraz zwiększanie szans edukacyjnych.

1,31 mld zł – łączna kwota podatków, opłat i składek odprowadzonych do budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego w 2017 r. przez PSE

Rys. 19. Wpływy podatkowe do budżetu centralnego. Źródło: Szacunki Deloitte

5 największych beneficjentów podatkowych na szczeblu wojewódzkim

Rys. 20. 5 największych beneficjentów podatkowych na szczeblu wojewódzkim. Źródło: Szacunki Deloitte

10 największych beneficjentów podatkowych na szczeblu powiatu

Rys. 21. 10 największych beneficjentów podatkowych na szczeblu powiatu. Źródło: Szacunki Deloitte

10 największych beneficjentów podatkowych na szczeblu gminy

Rys. 22. 10 największych beneficjentów podatkowych na szczeblu gminy. Źródło: Szacunki Deloitte

Tab. 11. Liczba wykonawców, podwykonawców i dostawców, z którymi współpraca trwa od kliku lat (2013-2017)

Rys. 23. Spotkania z władzami i instytucjami w ramach realizacji inwestycji

Kluczowe liczby:

Wpływ inwestycji na rozwój regionów

GRI 203-2 Inwestycje infrastrukturalne celu publicznego, w tym budowa elektroenergetycznych stacji i linii najwyższych napięć, wpływają istotnie na poprawę standardów życia w całym regionie. Realizują szereg funkcji istotnych z punktu widzenia regionu i lokalnych społeczności.

Korzyści z inwestycji elektroenergetycznych:

• zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej regionu,
• zapewnienie większej dostępności energii elektrycznej ze względu na brak ograniczeń w poborze mocy,
• znaczące wpływy budżetowe z podatków odprowadzanych do gmin – corocznie do budżetu gminy z racji podatku od nieruchomości wpływa 2 procent wartości inwestycji zrealizowanej na jej obszarze,
• rozwój lokalnej przedsiębiorczości – zatrudnianie lokalnych firm jako podwykonawców, usługi na rzecz wykonawców,
• tworzenie dodatkowych miejsc pracy.

GRI 103-1 GRI 103-2

Działania edukacyjne

Zagadnienia związane z elektroenergetyką oraz naszą działalnością jako operatora systemu przesyłowego są niezwykle istotne z punktu widzenia gospodarki, oraz odbiorców energii elektrycznej. Jednocześnie są one skomplikowane i – często – niezrozumiałe dla odbiorców końcowych. PSE jako spółka odpowiedzialna społecznie prowadzi szereg akcji edukacyjnych dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów, a także cykl warsztatów dla dziennikarzy zajmujących się elektroenergetyką.

Akcje edukacyjne

Inwestycjom PSE towarzyszą akcje edukacyjne skierowane do dzieci i młodzieży szkolnej, co przekłada się na społeczności lokalne. Zajęcia pomagają budować wiedzę na temat energetyki oraz bezpieczeństwa energetycznego, a także przełamywać obawy związane z inwestycjami. W 2017 roku PSE zorganizowała kilka akcji edukacyjnych, które przyniosły wymierne efekty.

Liczba osób fizycznie i ekonomicznie przesiedlonych oraz rekompensata z tytułu przesiedlenia

Dokładamy wszelkich starań, żeby realizacja inwestycji nie wiązała się z koniecznością przesiedleń. W 2017 roku odnotowaliśmy dwa przypadki konieczności przesiedlenia z powodu rozbudowy stacji elektroenergetycznej.

Nadrzędnym celem realizowanych inwestycji jest spełnienie obecnych i przyszłych potrzeb społeczeństwa, przedsiębiorstw i konsumentów indywidualnych. Osiągnięcie go wymaga wspólnych wysiłków wszystkich zainteresowanych stron.

GRI EU 22 Liczba osób przesiedlonych fizycznie lub ekonomicznie i odszkodowań, w podziale według rodzaju projektu

Uciążliwości związane z budową

Przygotowanie i rozpoczęcie inwestycji w zakresie budowy lub modernizacji linii bądź stacji wywołuje czasem nieuzasadnione obawy mieszkańców przed stratami wynikającymi z jej realizacji. Dotyczy to głównie potencjalnych zniszczeń dróg publicznych i prywatnych, upraw, łąk, drzewostanu itp.
Zgodnie z naszą najlepszą praktyką, po zakończeniu prac wykonujemy niezbędną rekultywację oraz wypłacamy – w porozumieniu z właścicielami działek – należności za powstałe szkody. W przypadku braku porozumienia stosowna należność zostaje określana przez rzeczoznawcę majątkowego.

Oddziaływanie pól elektromagnetycznych

Wszystkie urządzenia elektryczne wytwarzają w swoim otoczeniu pole elektromagnetyczne powstające na skutek obecności napięcia oraz w wyniku przepływu prądu. Do grupy tych urządzeń należą linie najwyższych napięć. Wokół linii powstaje pole elektromagnetyczne niskiej częstotliwości (50 Hz), takie samo jak wytwarzane przez odkurzacz lub pralkę, czyli urządzenia elektryczne używane w każdym domu. Oddziaływanie pól elektromagnetycznych jest często przedmiotem dyskusji na temat potencjalnego wpływu na zdrowie człowieka.

Dotychczasowe wyniki badań przeprowadzonych na całym świecie nie potwierdzają obaw co do negatywnego oddziaływania pól elektromagnetycznych niskich częstotliwości na zdrowie człowieka oraz na inne organizmy żywe, ale też nie wykluczają takiego wpływu. Właśnie z tego powodu w Polsce oraz w całej Unii Europejskiej ustanowiono odpowiednie przepisy określające z dużym zapasem bezpieczeństwa dopuszczalne wielkości oddziaływania obiektów elektroenergetycznych. Są one rygorystycznie przestrzegane przez naszą spółkę. Przed oddaniem danego obiektu do użytkowania wykonywane są pomiary pól elektromagnetycznych, które następnie poddawane są weryfikacji przez organy ochrony środowiska, co wyklucza możliwość niespełnienia wymagań. Zainteresowanych odsyłamy do publikacji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO, „Environmental Health Criteria nr 238 - Extremely Low Frequency Fields”, Genewa, Szwajcaria, 2007).

Dla każdego realizowanego zadania inwestycyjnego przygotowujemy informatory skierowane do społeczności lokalnych zawierające rzetelne informacje na temat inwestycji z uwzględnieniem ich wpływu na środowisko. Dodatkowo, oddziaływanie pól elektromagnetycznych jest zawsze jednym z tematów programu konferencji regionalnych, organizowanych przez naszych wykonawców przy współpracy z nami.

GRI 103-1 Hałas

Poziom emitowanego hałasu zależy od konstrukcji linii elektroenergetycznej oraz od warunków pogodowych (znacznie wzrasta podczas mżawki i deszczu, na co nie mamy wpływu). Hałas pochodzący z nowo projektowanych linii poza terenem pasa technologicznego nie przekracza wartości dopuszczalnych w środowisku.

Głównymi źródłami hałasu w naszych stacjach są transformatory. Stosujemy urządzenia o obniżonej mocy akustycznej oraz nowoczesne rozwiązania technologiczne układów chłodzenia. W szczególnych przypadkach w celu ograniczenia hałasu budowane są ekrany akustyczne.

GRI 103-1 Walory krajobrazowe

Z założenia unikamy prowadzenia linii elektroenergetycznych przez tereny o szczególnych walorach krajobrazowych. Jednak problem widoku z okna, często nawet na dość odległą linię elektroenergetyczną, jest jedną z głównych przyczyn protestów społecznych. Celem każdego projektu jest wkomponowanie linii w krajobraz w sposób minimalizujący negatywne wrażenia estetyczne.

Porażenie prądem lub piorunem

Nasze linie najwyższych napięć są wyposażone w przewody odgromowe. Oznacza to, że w ich sąsiedztwie zmniejsza się zagrożenie uderzenia piorunem. W pobliżu linii jednak zawsze wymagane jest zachowanie elementarnej ostrożności – w szczególności przy pracach z użyciem sprzętu rolniczego.

Usuwanie awarii

Z powodu braku unormowania prawnego służebności przesyłu dla linii elektroenergetycznych wybudowanych w latach wcześniejszych, na gruntach prywatnych pojawiają się czasem problemy związane z utrudnianiem, a nawet uniemożliwianiem ekipom remontowym wstępu na przedmiotowe nieruchomości. Utrudnianie dostępu do obiektu przedłuża czas usuwania awarii lub wykonania remontu, co wywołuje problemy – zwłaszcza dla lokalnych odbiorców energii elektrycznej.