Odbiorcy:
Administracja centralna, regulator
Uczestnicy rynku energii elektrycznej
Wykonawcy i podwykonawcy
Otoczenie inwestycje
Organizacje branżowe
Instytucje naukowe i badawcze
Pracownicy i potencjalni pracownicy
Media
Ład korporacyjny i etyka
PSE są jednoosobową spółką Skarbu Państwa działającą w formie spółki akcyjnej z siedzibą w Konstancinie-Jeziornie (05-520) przy ul. Warszawskiej 165. Spółka działa jako niezależny operator systemu przesyłowego już 14 lat.
Władze Spółki
GRI 102-5 Jedynym akcjonariuszem PSE jest Skarb Państwa, którego uprawnienia wykonuje Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej przy Ministerstwie Energii.
GRI 102-18 GRI 102-22 W kwestii korporacyjnej nadzór nad działalnością spółki sprawuje Rada Nadzorcza. Członków RN na okres kadencji, która trwa 3 lata, powołuje Walne Zgromadzenie, którego funkcję wypełnia Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej.
RN działa na podstawie KSH oraz innych przepisów prawa, Statutu spółki, uchwał WZ oraz uchwalonego przez nią Regulaminu RN.
W kompetencjach Ministra Energii znajdują się sprawy bezpieczeństwa energetycznego kraju, w tym bezpieczeństwa dostaw energii, surowców energetycznych i paliw oraz infrastruktury energetycznej – funkcjonowanie systemów energetycznych z uwzględnieniem zasad racjonalnej gospodarki oraz potrzeb bezpieczeństwa energetycznego kraju.
Skład osobowy Rady Nadzorczej
na dzień sporządzenia sprawozdania
(przejdź do Słowniczka)
Paweł Łatacz
Przewodniczący Rady Nadzorczej
Adam Piotrowski
Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej
Marcin Czupryna
Sekretarz Rady Nadzorczej
Rafał Gawin
Członek Rady Nadzorczej
Zbigniew Kochański
Członek Rady Nadzorczej
Ksenia Ludwiniak
Członek Rady Nadzorczej
Zmiany w Radzie Nadzorczej
Komitet Audytu (KA) został powołany przez RN 31.01.2017 r. uchwałą nr 1/V/2017 r. Składa się co najmniej z trzech członków powoływanych przez RN na okres jej kadencji spośród jej członków.
KA wspiera RN w szczególności w zakresie nadzoru nad:
- wdrażaniem i kontrolą procesów sprawozdawczości finansowej w spółce i jej grupie kapitałowej,
- funkcjonowaniem systemów kontroli wewnętrznej w spółce,
- funkcjonowaniem systemów identyfikacji i zarządzania ryzykiem,
- niezależnością wewnętrznych i zewnętrznych audytorów,
- relacjami spółki z jednostkami powiązanymi w rozumieniu ustawy z 29.09.1994 r. o rachunkowości.
Regulamin KA uchwala RN i zatwierdza WZ.
Komitet ds. Inwestycji (KA) został powołany przez RN 28.09.2018 r. uchwałą nr 55/V/2017 r. Składa się co najmniej z trzech członków powoływanych przez RN na okres jej kadencji spośród jej członków.
Komitet ds. Inwestycji wspiera Radę Nadzorczą w zakresie nadzoru nad:
- realizacją planu zamierzeń inwestycyjnych Spółki,
- planowaniem rozwoju sieci przesyłowej.
Skład osobowy Zarządu
na dzień sporządzenia sprawozdania
(przejdź do Słowniczka)
Eryk Kłossowski
Prezes Zarządu
Jarosław Brysiewicz
Wiceprezes Zarządu
Jakub Kozera
Wiceprezes Zarządu
Włodzimierz Mucha
Wiceprezes Zarządu
Tomasz Sikorski
Wiceprezes Zarządu
Zarząd PSE prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ją we wszystkich czynnościach sądowych i pozasądowych. Członków Zarządu na okres kadencji, która trwa 3 lata, powołuje WZ lub RN.
Zarząd działa na podstawie KSH i innych przepisów prawa, Statutu spółki, uchwał WZ oraz uchwalonego przez Zarząd, a zatwierdzonego przez RN Regulaminu Zarządu.
Zmiany w Zarządzie
Struktura organizacyjna PSE
na dzień sporządzenia sprawozdania
GRI 102-18
(przejdź do Słowniczka)
Centralna Jednostka Inwestycyjna
Departament Zarządu
Departament Bezpieczeństwa
Departament Teleinformatyki
Departament Komunikacji
Biuro Zarządzania Ryzykiem
Biuro Prawne
Biuro Nadzoru
Biuro Zarządzania Środowiskiem Pracy
Departament Eksploatacji
Departament Standardów Technicznych
Departament Zarządzania Zasobami Ludzkimi
Departament Zakupów
Departament Planowania i Kontrolingu
Departament Rachunkowości i Finansów
Departament Administracji
Departament Rozwoju Systemu
Departament Zarządzania Systemem
Departament Przesyłu
Departament Współpracy Międzynarodowej
Biuro Pomiarów Energii
Rys. 1. Schemat struktury organizacyjnej PSE
Zarząd PSE
PREZES ZARZĄDU |
CZŁONEK ZARZĄDU |
CZŁONEK ZARZĄDU |
CZŁONEK ZARZĄDU |
CZŁONEK ZARZĄDU |
---|---|---|---|---|
Eryk Kłossowski Nadzorowane JO: |
Jarosław Brysiewicz |
Jakub Kozera |
Włodzimierz Mucha |
Tomasz Sikorski |
Centralna Jednostka Inwestycyjna Dep. Zarządu Dep. Bezpieczeństwa Dep. Teleinformatyki Dep. Komunikacji Biuro Zarządzania Ryzykiem Biuro Prawne Biuro Nadzoru Biuro Zarządzania Środowiskiem Pracy |
Dep. Eksploatacji |
Dep. Zarządzania Zasobami Ludzkimi |
Dep. Rozwoju Systemu |
Dep. Zarządzania Systemem |
Tab. 1. Podział zadań
Zarząd, wskazując zakres uprawnień i odpowiedzialności, powołuje komitety do prowadzenia regularnego nadzoru i koordynacji działań w obszarach o szczególnym znaczeniu dla spółki. Komitety, jako organy opiniująco-doradczo-decyzyjne, wspomagają Zarząd w wytyczonych obszarach. W ich skład wchodzą właściwi obszarowo członkowie Zarządu kierujący jednostkami oraz eksperci z tematów realizowanych przez dany komitet.
- Komitet Inwestycyjny – obszar zarządzania procesem inwestycyjnym w GK PSE (przewodniczącym Komitetu jest Prezes Zarządu spółki);
- Komitet Standaryzacyjny – obszar zatwierdzania obowiązujących w GK PSE standardów technicznych i technologicznych (przewodniczącym Komitetu jest Wiceprezes Zarządu nadzorujący jednostkę odpowiedzialną za określanie ww. standardów);
- Komitet Bezpieczeństwa – obszar utrzymania i podwyższania w GK PSE bezpieczeństwa fizycznego (przewodniczącym Komitetu jest Prezes Zarządu);
- Komitet Data Governance – obszar zarządzania danymi (przewodniczącym Komitetu jest Prezes Zarządu);
- GRI 103-2 Komitet Innowacji – obszar adekwatności oraz ciągłości realizacji projektów badawczych i rozwojowych (przewodniczącym Komitetu jest Wiceprezes Zarządu nadzorujący jednostkę odpowiedzialną za innowacje);
- Komitet REMIT – obszar koordynowania implementacji obowiązków wynikających z rozporządzenia REMIT (przewodniczącym Komitetu jest Wiceprezes Zarządu nadzorujący jednostkę odpowiedzialną za komunikację);
- Komitet Wdrażania Kodeksów Sieci – obszar wdrażania do polskiego porządku prawnego Kodeksów Sieci i Wytycznych – rozporządzeń wydanych na podst. art. 6 i 18 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 714/2009 z 13.07.2009 r. ws. warunków dostępu do sieci w odniesieniu do transgranicznej wymiany e.e. (przewodniczącym Komitetu jest Wiceprezes Zarządu nadzorujący jednostkę odpowiedzialną za współpracę międzynarodową);
- Komitet Działalności Społecznej – obszar społecznej odpowiedzialności biznesu w GK PSE (przewodniczącym Komitetu jest Wiceprezes Zarządu);
- GRI 103-2 Komitet Cyberbezpieczeństwa – obszar koordynowania w GK PSE bezpieczeństwa teleinformatycznego oraz cybernetycznego (przewodniczącym Komitetu jest Prezes Zarządu).
GRI 102-18 GRI 102-20 W spółce pełnione są funkcje specjalne służące realizacji szczególnych zadań. Większość z nich wynika z wymagań odpowiednich norm.
System Compliance
GRI 102-17 GRI 103-1 W naszej firmie wprowadzony został system compliance, którego celem jest zapewnienie zgodności działania Spółki z prawem, wewnętrznymi regulacjami oraz standardami etycznymi. Jedną z głównych funkcji compliance jest pomoc w ochronie firmy, jej pracowników i organów zarządczych przed niebezpieczeństwami w zakresie reputacji, konfliktu interesów, czy ochrony uczestników rynku.
W 2017 roku przeprowadziliśmy 12 szkoleń z obszaru compliance. Ich tematyką były:
- Odpowiedzialność, w tym nienadużywanie pozycji dominującej
- etyka
- korupcja i prezenty
- konflikt interesów
- reputacja i współpraca z kontrahentami
- współpraca z regulatorami
- mobbing i prawa pracownicze
- Remit
- ochrona danych osobowych.
W 2017 roku w ramach edukacji w obszarze compliance realizowaliśmy również szkolenia on-line, które objęły publikację materiałów informacyjnych w wewnętrznej sieci PSE. Tematyką tych szkoleń był konflikt interesów oraz polityka upominkowa w GK PSE. Rozpoczęliśmy również publikację materiałów edukacyjnych w formie nowej rubryki, która na stałe zagościła na łamach magazynu „Przesył” – wewnętrznej cyklicznie pojawiającej się publikacji PSE.
Dla wszystkich nowozatrudnionych pracowników realizujemy program szkoleniowy „Kompas na start”, szkolenia prowadzi Pełnomocnik ds. Compliance, a wytyczne w tym zakresie zamieszczamy w intranecie.
GRI 102 -16
Wizja, misja i wartość PSE
Niezawodność, wiarygodność i odpowiedzialność są najwyższymi wartościami opisanymi w Strategii PSE, na których bazuje również opracowany nowy Kodeks etyki.
Finalizowane są prace nad jego wdrożeniem. Nowy kodeks tworzyliśmy w grupach pracowniczych z udziałem przedstawicieli wielu jednostek PSE. Wg ankiety przeprowadzonej wśród naszych pracowników, kluczowymi wartościami na najbliższe lata powinny być: Partnerstwo, Odpowiedzialność, Otwartość Rozwój oraz Profesjonalizm.
Nowy Kodeks etyki silnie powiązany będzie z Polityką HR. Oba te dokumenty przenikają się i współtworzą ramy do zasad współpracy, jakie chcemy, by istniały w PSE. Badania wskazują, że osoby świadome wartości firmy, utożsamiające się z nimi stają się bardziej lojalne i zintegrowane ze swoją firmą. PSE od wielu lat przywiązują dużą dbałość o to, by pracownicy mieli dużą motywację do sumiennego wykonywania powierzonych obowiązków, a także do chętnego reprezentowania PSE również na zewnątrz.
GRI 406-1
Zero (0) - przypadków dyskryminacji w 2017 roku.
Pracownicy mają możliwość zgłaszania wszelkich nadużyć anonimowo na wskazany na stronie intranetowej adres mailowy do Pełnomocnika ds. Compliance.
Nasze działania przeciw zachowaniom korupcyjnym
W naszej organizacji funkcjonuje spójny system przeciwdziałania korupcji obejmujący dwa nadrzędne dokumenty dotyczące tego obszaru; Politykę przeciwdziałania korupcji oraz Procedurę przeciwdziałania zagrożeniom korupcyjnym i nadużyciom.
Polityka antykorupcyjna PSE stanowi zbiór zasad obowiązkowych do przestrzegania przez pracowników, wykonawców i podwykonawców spółki.
Procedura przeciwdziałania zagrożeniom korupcyjnym i nadużyciom w PSE przedstawia jasny i przejrzysty sposób postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia korupcją, nadużyciem lub możliwością zaistnienia konfliktu interesów. Jest elementem bezpieczeństwa biznesowego PSE i ma za zadanie zapewnić pracownikom komfort działania w takich sytuacjach.
Warto wiedzieć
PSE zostały poddane audytowi Certyfikacja Systemu przeciwdziałania zagrożeniom korupcyjnym i nadużyciom w PSE S.A. Po pozytywnym przejściu audytu nasza organizacja uzyskała certyfikat potwierdzający spełnienie normy BS10500, potwierdzający wysokie standardy dotyczące działań antykorupcyjnych. Wdrożenie Systemu Zarządzania opartego o postanowienia normy BS 10500 jest jednoznaczne z poinformowaniem pozostałych podmiotów funkcjonujących na rynku o przyjęciu polityki bezwzględnego braku tolerancji dla praktyk korupcyjnych. Wpływa to pozytywnie na obraz naszej organizacji w otoczeniu.
Za realizację polityki antykorupcyjnej w naszej organizacji odpowiada Pełnomocnik Zarządu ds. Antykorupcji, z którym współpracują: Departament Bezpieczeństwa, Biuro Nadzoru (Audyt) oraz Departament Zarządzania Zasobami Ludzkimi.
Departament Bezpieczeństwa w ramach przeciwdziałania korupcji wspiera działania Pełnomocnika ds. Antykorupcji w zakresie:
- prowadzenia – samodzielnego lub we współpracy z Compliance – cyklicznych szkoleń poświęconych tematyce korupcji dla pracowników PSE i CJI,
- współorganizacji systematycznych szkoleń z ekspertami CBA mających na celu podniesienie świadomości prawnej związanej z przeciwdziałaniem korupcji wśród pracowników PSE i CJI,
- koordynowania wykonania zalecenia Zarządu obligującego do ukończenia szkolenia e-learningowego udostępnionego przez platformę e-learningową CBA.
Departament Bezpieczeństwa regularnie analizuje obszary działalności PSE w celu zdiagnozowania potencjalnych zagrożeń korupcyjnych w celu przeciwdziałania im oraz zamieszcza (wg potrzeb) na stronach intranetowych informacje edukacyjne oraz prawne dla pracowników PSE. Do zadań departamentu należy również monitorowanie zagrożeń korupcyjnych oraz regulacji prawnych w zakresie przeciwdziałania przestępczości korupcyjnej.
Działania prowadzone w ramach profilaktyki antykorupcyjnej w PSE są regularnie aktualizowane, m.in. poprzez stałe raportowanie i omawianie zadań związanych z przeciwdziałaniem korupcji na posiedzeniach Zarządu i Rady Nadzorczej oraz na drodze monitorowania wprowadzanych przepisów prawa regulujących status tzw. Sygnalistów.
W najbliższej przyszłości wprowadzone zostaną:
- wymogi odbycia obowiązkowych szkoleń antykorupcyjnych dla pracowników zatrudnionych przez wykonawców/podwykonawców realizujących inwestycje PSE;
- odpowiednie zapisy w umowach o pracę dla pracowników PSE nakazujące aktywny udział w przeciwdziałaniu i zwalczaniu korupcji;
- zapisy w umowach z wykonawcami wyraźnie stwierdzające, że otrzymali, przeczytali i zrozumieli Politykę antykorupcyjną stosowaną przez PSE oraz że będą jej przestrzegali.
Zarządzanie ryzykiem
GRI 102-15 Spółka wdrożyła lub przygotowuje wdrożenie szeregu działań zapobiegających lub redukujących skutki ryzyk w różnych obszarach.
Awarie urządzeń stacyjnych i liniowych:
- Ograniczenie częstości występowania lub wyeliminowanie zdarzeń awaryjnych o charakterze technicznym ograniczających zakres funkcjonowania stacji, poprzez wdrożenie podejścia predictive maintenance i reliability based inventory management do procesu wymiany i konserwacji elementów infrastruktury stacyjnej oraz utrzymywanie adekwatnego poziomu stanów magazynowych (standardowa aparatura, urządzenia i inne elementy wyposażenia stacji);
- Opracowanie i wdrożenie jednolitego dla całego majątku sieciowego modelu eksploatacji, który pozwala w sposób cykliczny, ustandaryzowany i mierzalny dokonywać pomiarów stanu technicznego urządzeń oraz otoczenia ich pracy, a także prewencyjne wymiany najbardziej wyeksploatowanych i najstarszych elementów majątku sieciowego;
- Standaryzacja technologiczna głównych klas urządzeń technicznych pozwalająca zwiększyć wiarygodność oceny prawdopodobieństwa awarii na podstawie oceny parametrów eksploatacyjnych (np. wskaźników awaryjności i dyspozycyjności);
- Zawieranie umów centralnych na serwis i obsługę awarii dla obiektów stacyjnych, liniowych oraz transformatorowych. Równoległa realizacja programu Rozwoju służb eksploatacyjnych pozwalającego na ciągłe zwiększanie kompetencji własnych służb eksploatacyjnych, w tym wykonujących prace w terenie Zespołów Eksploatacji Sieci (ZES);
- Działania inwestycyjne skierowane na odciążenie najbardziej obciążonych linii przesyłowych;
- Analiza i modyfikacja modelu eksploatacji opartego na ZES-ach i stacjach bezobsługowych pod kątem optymalizacji z punktu widzenia równowagi między kosztem a bezpieczeństwem funkcjonowania stacji (i KSE), w tym przegląd m.in. wymagań co do etatyzacji ZES;
- Doskonalenie modelu kontraktowania kluczowych urządzeń, szczególnie stacyjnych.
Zaburzenia procesów inwestycyjnych:
- Wdrożenie bezwzględnych wymagań od wykonawców zadań inwestycyjnych dot. ich kondycji finansowej, zdolności realizacyjnych oraz doświadczenia;
- Optymalizacja tras i lokalizacji inwestycji sieciowych w celu ograniczenia zagrożenia wystąpienia protestów społecznych;
- Uzgadnianie tras przebiegu linii przesyłowych z udziałem społeczności lokalnych;
- Zwrócenie uwagi na kwestie terminowego pozyskiwania tytułów prawnych do korzystania z nieruchomości gruntowych, do czego wykorzystywane są wyspecjalizowane służby prawne.
- Prowadzenie prac nad głębszą modyfikacją modelu kontraktacji i zarządzania projektami inwestycyjnymi w kierunku poprawy efektywności:
- nadzoru nad wykonawcami,
- kontroli nad jakością dostarczanych urządzeń i wykonanych prac, w tym uzyskania wglądu do procesów produkcyjnych,
- procesu związanego z planowaniem i udzielaniem niezbędnych wyłączeń elementów KSE.
Niedobory mocy w KSE:
- Zawieranie umów na usługi redukcji zapotrzebowania odbiorców na energię (DSR, od ang. Demand Side Response), uzgadnianie z wytwórcami optymalnych harmonogramów remontów JW, zawieranie umów na usługi dyspozycyjności nJWCD, a także umów na pomoc awaryjną z sąsiednimi operatorami systemów przesyłowych;
- Utrzymywanie rezerw dzięki mechanizmowi operacyjnej rezerwy mocy oraz interwencyjnej rezerwy zimnej;
- Planowanie i podejmowanie inwestycji skierowanych na zwiększenie zdolności przesyłowych oraz poprawę bezpieczeństwa sieci przesyłowych.
Cyberbezpieczeństwo:
- Rozwiązania techniczne i organizacyjne oparte na dobrych praktykach z zakresu cyberbezpieczeństwa;
- Wdrożenie w spółce Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji opartego na normie ISO 27001, popartego działaniami jednostek organizacyjnych odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, wdrożonymi narzędziami technicznymi na wszystkich poziomach przetwarzania informacji oraz zabezpieczeniami fizycznymi dla serwerowni, stacji energetycznych i biur;
- Działania w ramach projektów o charakterze audytowym i doradczym, mające na celu identyfikację luk w obecnie działającym systemie zabezpieczeń.
Regulacje:
- Kontynuacja wsparcia przez PSE działań lobbingowych w odniesieniu do prac legislacyjnych nad pakietem „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków”;
- W przypadku ustawy o rynku mocy przeprowadzane przez PSE analizy miały kluczową rolę w negocjacjach z KE, a w przypadku pakietu działania spółki przyczyniły się do znacząco korzystniejszych dla Polski modyfikacji zapisów poszczególnych aktów prawnych.
Szczególnej analizie podlegają zagrożenia dla realizacji Planu Finansowego. Poniżej wymienione są najważniejsze kategorie:
Wystąpienie zdarzeń nadzwyczajnych
W sytuacjach awaryjnych przerw w dostawach, oprócz większych kosztów zakupu usług generacji wymuszonej (GWS) i Interwencyjnej Rezerwy Zimnej (IRZ) oraz wzrostu kosztów usuwania ograniczeń, PSE będą narażone na poniesienie nieplanowanych kosztów związanych z usuwaniem skutków awarii oraz zakupem interwencyjnym energii z systemów sąsiednich.
Poważne awarie sieciowe lub stacyjne
Awaria krytycznego elementu sieciowego lub stacyjnego może skutkować koniecznością poniesienia nieplanowanych kosztów zakupu i zastąpienia uszkodzonych elementów, w tym z udziałem wyspecjalizowanych firm zewnętrznych.
Awaria połączenia stałoprądowego Polska-Szwecja
Awaria części podmorskiej kabla skutkować będzie koniecznością poniesienia kosztów naprawy z wykorzystaniem specjalistycznego statku i zespołu.
Ryzyka związane z inwestycjami
Skutkiem opóźnień jest koszt m.in. podjęcia dodatkowych działań o charakterze inwestycyjnym (np. zmiana przebiegu lub wydłużenie trasy linii) oraz z obszaru komunikacji społecznej.
W przypadku zaprzestania prac przez wykonawcę jednego dużego lub kilku zadań inwestycyjnych PSE muszą niezwłocznie podjąć szereg nieplanowanych działań, których koszt nie został przewidziany w planie (np. zabezpieczenia terenu budowy, magazynowania materiałów i aparatury, przedłużenia gwarancji).
Składniki kosztowe przenoszone przez opłatę jakościową
Obarczone największą niepewnością są koszty rynku bilansującego (RB). Koszty te są trudne do dokładnego prognozowania, ponieważ na ich wysokość wpływ ma szereg czynników, często wzajemnie skorelowanych: nadwyżka mocy dyspozycyjnej nad poziomem szczytowego zapotrzebowania, ceny energii na rynku hurtowym i ich trend oraz koszty zmienne wytwarzania.
Wzrost kosztów międzyoperatorskiego mechanizmu kompensat kosztów tranzytu (Inter TSO Compensation – ITC)
Wynik rozliczeń PSE w ramach umowy ITC jest trudno przewidywalny, gdyż zależy od wielu czynników pozostających poza kontrolą PSE: w szczególności wolumenów przepływów transgranicznych na połączeniach KSE z sąsiednimi systemami, przepływów transgranicznych w całej Europie oraz wpływu przepływów transgranicznych na wielkości strat energii w KSE, jak również w systemach elektroenergetycznych innych OSP objętych umową ITC.
Narzędzia stosowane do zarządzania ryzykiem
W 2017 r. w PSE została przyjęta Polityka Zarządzania Ryzykiem. Zgodnie z nią, zarządzanie ryzykiem obejmuje wszystkie obszary działalności spółki, a w szczególności zapewnienie ciągłości dostaw energii elektrycznej, świadczenie usług przesyłowych oraz realizację procesów inwestycyjnych. Strategia spółki na lata 2017-2019 wskazuje niezawodność, wiarygodność i odpowiedzialność jako najwyższe wartości, na których nasza organizacja opiera swoją wizję i misję. Zapewnienie zgodności działań PSE z powyższymi wartościami wymaga m.in. przewidywania zagrożeń i szans wynikających ze zdarzeń niezależnych od spółki, a także konsekwencji świadomie podjętych decyzji.
Polityka zarządzania ryzykiem jest dokumentem kierunkowym mającym na celu koordynację, usystematyzowanie i ujednolicenie podejmowanych w spółce działań w obszarze zarządzania ryzykiem, do których należą:
- identyfikowanie, opis i ocena ilościowa i jakościowa zdarzeń o charakterze niepewnym, które mogą wywrzeć istotny wpływ na możliwość realizacji przez spółkę celów strategicznych, finansowych, operacyjnych oraz na reputację spółki,
- dobór metod i narzędzi zmniejszających prawdopodobieństwo wystąpienia i/lub minimalizujących negatywne skutki ryzyka albo zwiększających prawdopodobieństwo i/lub maksymalizujących pozytywne skutki ryzyka,
- utrzymywanie zidentyfikowanych ryzyk w akceptowalnych granicach, poprzez podejmowanie działań akceptowalnych ekonomicznie oraz uwzględniających uzasadniony poziom bezpieczeństwa działalności spółki.
Metodyka zarządzania ryzykiem określa w szczególności:
- organizację i sposób przeprowadzenia przeglądu ryzyk,
- wytyczne dotyczące identyfikacji, analizy i oceny ryzyk oraz sposobu ich opisu,
- zasady kwantyfikacji prawdopodobieństwa wystąpienia i oceny skutków ryzyk,
- wytyczne dot. zarządzania ryzykiem, sposobu identyfikacji metod i narzędzi kontroli ryzyk oraz opracowania planów zarządzania ryzykiem i ich monitorowania.
Przegląd ryzyk wykonywany jest przynajmniej raz w roku, a w jego ramach opracowany zostaje rejestr stanowiący zestawienie ryzyk istotnych dla spółki oraz mapa ryzyk przedstawiająca zidentyfikowane potencjalne zdarzenia w sposób graficzny.
Proces identyfikacji i oceny dotyczy ryzyk, tj. zdarzeń czy okoliczności o charakterze niepewnym, które w przypadku wystąpienia będą miały negatywne lub pozytywne konsekwencje dla działania spółki.
Drugim etapem jest opracowanie i wdrożenie planu zarządzania ryzykiem realizowanego przez poszczególne jednostki organizacyjne oraz monitoring jego realizacji. Co do zasady, działania podejmowane w ramach zarządzania ryzykiem muszą być akceptowalne ekonomicznie i uwzględniać konieczność utrzymania wymaganego poziomu bezpieczeństwa działalności PSE.
W 2017 r. PSE rozpoczęły lub zaplanowały szereg nowych działań związanych z zarządzaniem ryzykami w poszczególnych obszarach działalności.
Działania te dotyczą:
- rozwoju metodyki i sposobu przeprowadzenia tzw. scoringu krytyczności/istotności elementów infrastruktury KSE, który stał się podstawą do planowania prac eksploatacyjnych, priorytetyzacji oraz planowania prac remontowych, w tym w cyklu wieloletnim, oraz do opracowywania standardów dla rozwiązań stosowanych na stacjach elektroenergetycznych,
- wypracowania nowego standardu zarządzania ryzykiem kontraktów inwestycyjnych, z uwzględnieniem m.in. powiązania sankcji umownych z kluczowymi potrzebami naszej spółki, gwarancją należytego wykonania, wymogami dot. ubezpieczeń, harmonogramem płatności, a także metod monitorowania postępu prac,
- procedur oraz narzędzi prowadzenia ruchu KSE w trybie awaryjnym,
- analiz oraz bieżącego monitorowania ekspozycji finansowej PSE wynikającej z funkcjonowania mechanizmów rynku bilansującego,
- monitorowania ryzyka niezbilansowania KSE poprzez rozbudowę uruchomionego w 2016 r. narzędzia szacowania stochastycznej operacyjnej rezerwy mocy,
- budowy narzędzia SMTA (ang. short and medium term adequacy assessment) do stochastycznej analizy wystarczalności w horyzoncie tygodniowym wraz z uelastycznieniem narzędzia, zgodnie z potrzebami ENTSO-E.
Od 2018 r. rozpoczęto wdrożenie systemu monitorowania ryzyk opartego na wskaźnikach ryzyka KRI (ang. Key Risk Indicators). Analiza KRI dostarcza informacji o zmianach i trendach (np. o częstościach zdarzeń i incydentów), które stanowić będą podstawę do aktualizacji miar ryzyk.
Do zarządzania ryzykiem stosowane jest profesjonalne narzędzie informatyczne opracowane przez specjalistów z GK PSE, które jest regularnie modernizowane i dostosowywane do bieżących potrzeb.
GRI 102-11 Analizujemy wpływ na środowisko naturalne i podejmujemy działania na rzecz zmniejszenia oddziaływania negatywnego, przy jednoczesnej realizacji inicjatyw oddziałujących pozytywnie. Zarządzanie ryzykiem wpisuje się w każdy certyfikowany system zarządzania funkcjonujący w naszej organizacji.
Mapa ryzyk z uwzględnieniem społecznych i środowiskowych
Mapa ryzyk prezentuje ryzyka zidentyfikowane w trakcie przeglądu ryzyk i zakwalifikowane do umieszczenia w rejestrze ryzyk. Oś pionowa wyraża oczekiwaną częstość materializacji ryzyka w ciągu roku. Oś pozioma wyraża miarę skutków ryzyka z wykorzystaniem jednostki pieniężnej (PLN).
Przez miarę ryzyka rozumiemy iloczyn sumy oczekiwanych częstości materializacji każdej z jego przyczyn w ciągu roku, skorygowany o prawdopodobieństwo warunkowe zmaterializowania się ryzyka w przypadku wystąpienia poszczególnych przyczyn i łącznej wartości skutków bezpośrednich oraz pośrednich jego materializacji. Poszczególne ryzyka zostały przedstawione na mapie w postaci wykresów kołowych, gdzie średnica koła wskazuje na łączną miarę ryzyka, a poszczególne części wykresu (skala kolorystyczna) odpowiadają kategoriom skutków.
Te kategorie to:
- zapewnienie ciągłości działania wyrażone w MWh niedostarczonej energii,
- bezpośredni wpływ na finanse,
- wpływ na życie i zdrowie wyrażony w procencie utraty zdrowia,
- wpływ na wizerunek spółki przeliczony na reputację wyrażony w skali opisowej.
Wszystkie skutki zostały, po przeliczeniu według przyjętych w metodyce algorytmów, wyrażone w pieniądzu.
Rys. 2. Mapa ryzyk
Na mapie ryzyka przedstawiono pozycję ryzyka w roku 2017 odniesioną do pozycji w 2016 r. Koła znajdujące się w tle są powiązane z danym ryzykiem linią przerywaną.